خبرنگاران سرمایه گذاری 450 میلیارد تومانی دولت برای کاهش ضایعات برنج مازندران - گردشگران شاد

به گزارش گردشگران شاد، ساری - خبرنگاران - تبدیل شالی به برنج سفید که به خاطر هرز رفتن بخشی از دسترنج کشاورزان همیشه یک دغدغه مهم بخش کشاورزی مازندران محسوب می شد ، از سال 92 تا کنون با سرمایه گذاری 450 میلیارد تومانی و نوسازی 370 واحد شالیکوبی تا حدود زیادی برطرف و به کاهش هدررفت برنج از 20 درصد به کمتر از هفت درصد منجر شده است.

به گزارش خبرنگار گردشگران شاد ، وزارت جهاد کشاورزی همزمان با آغاز به کار دولت تدبیر و امید به برنجکاری در استان های شمالی در حوزه زیر ساختی و مکانیزاسیون توجه ویژه داشته ، به طوری که در این سال ها علاوه بر اجرای طرح های زیر بنایی از جمله تسطیح ، نوسازی و یکپارچه سازی و همچنین زهکشی زمین های زراعی ، ماشین آلات مخصوص شالیکاری را با تسهیلات ارازان قیمت بدون محدودیت در اختیار کشاورزان قرار داده است.

اصلاح شالیکوبی های سنتی، آخرین مرحله زنجیره تولید برنج محسوب می گردد ، مرحله ای که اگر چه خوب آغاز شده ولی احتیاجمند تداوم است چرا که همچنان حدود 60 درصد از شالی هایی که با هزینه سنگین ، دغدغه و مشقت توسط کشاورزان تولید می گردد در شالیکوبی های سنتی به لحاظ کیفی و کمی خسارت قابل توجهی می بیند ، اگر چه در این مدت حدود 42درصد از این واحد ها با تسهیلات ارزان قیمت مدرن و پیشرفته شدند.

طبق آمار سازمان جهاد کشاورزی مازندران از یک هزار و 268 واحد شالیکوبی استان که از سوی سازمان های صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی دارای پروانه بهره برداری است، 950 واحد فعال هستند که با حمایت های دولت از هفت سال پیش تا به امروز 370 واحد شالیکوبی استان پیشرفته و مدرن شدند که اکنون ضایعات کیفی تبدیل شالی به برنج سفید در این واحدها به هفت درصد کاهش یافته است.

ضایعات کیفی به معنای کاهش میزان نیم دانه و شکستگی برنج است که در شالیکوبی های سنتی میزان شکستگی در هر 100 کیلوگرم تا 20کیلوگرم می رسد. اگر چه دانه های شکسته که به آن نیم دانه گفته می گردد در صنعت آرد برنج تولید می گردد، اما ارزش آن برای کشاورز یک سوم است.

بر اساس آمار سازمان جهاد کشاورزی مازندران سال گذشته حدود یک میلیون و 420 هزار تن شالی در استان تولید و همه این مقدار شالی در واحد های شالیکوبی های استان تبدیل به برنج سفید شد، یعنی به طور متوسط با تبدیل این مقدار شالی حدود 950 هزار تن برنج سفید به دست آمد.

از آن جایی که حدود 42درصد از شالیکوبی های استان مدرن سازی شدند یعنی به همین میزان شالی در این واحد ها تبدیل به برنج سفید شد که ضایعات آن به کمتر از هفت درصد رسیده است و یا به تعبیر دیگر از حدود 400 هزار تن برنج سفید استان که در واحدهای مدرن به دست آمد کمتر از 50 هزار تن آن نیمه بود و بقیه که در شالیکوبی های سنتی تبدیل شده است مقدار نیمه آن به 120 هزار تن رسید.

در تحلیل دیگر این آمار می توان گفت که اگر سرانه مصرف برنج در کشور را 36کیلو گرم محاسبه کنیم با افزایش تولید 120 هزار تنی ناشی از کاهش شکستگی برنج در شالیکوبی های مدرن ، برنج حدود سه میلیون و 500 هزار نفر تبدیل به نیمه شد.

یکی دیگر از مزایای کاهش شکستگی و یا تولید نیم دانه ،افزایش محصول به لحاظ کیفی و کمی و در نتیجه بالا رفتن درآمد شالیکاران است چرا که کشاورز اگر شالی خود را در شالیکوبی های مدرن به برنج سفید تبدیل کند ، در هر تن تا 130 کیلوگرم برنج سفید یکدست بیشتری به دست می آورد که می تواند با قیمت کامل به فروش برساند.

گامی برای خودکفایی

رئیس اداره فناوری های مکانیزه جهاد کشاورزی مازندران توجه دولت نسبت به اصلاح شالیکوبی های استان را تدبیر حرکت به سمت خودکفایی تولید برنج توصیف کرد و گفت: به دلیل فرسودگی و غیر استاندارد بودن خط تبدیل شالیکوبی ها ، شلتوک، دچار خسارات و ضایعات بالای کیفی و کمی می گردد به صورتی که میزان برنج شکسته تا حدود سه برابر استاندارد بالاتر می رود.

پرویز موسی نژاد در گفت و گو با گردشگران شاد شرح داد: علاوه بر آن از اجزاء حاصله از تبدیل شلتوک، از جمله پوسته ،سبوس برنج ، برنج های خرد و شکسته شده نیز استفاده مالی با ارزش افزوده بعمل نمی آمد اما اکنون با مدرن شدن حدود نیمی از شالیکوبی های استان شاهد کاهش هدر رفت برنج سفید به عنوان نیم دانه هستیم.

این کارشناس برنج استان مازندران با اظهار این که امروز درصد شکستگی برنج در واحد های شالیکوبی های مدرن به کمتر از هفت درصد رسیده است، بیان داشت: یعنی در هر 100کیلو برنج سفید کمتر از هف درصد نیمه دانه وجود دارد که اصلا احتیاج به بوجاری نیست.

وی با شرح این که در شالیکوبی های سنتی درصد تولید نیمه دانه تا 20 کیلو گرم است که این مقدار تا سه برابر استاندارد است ، توضیح داد: یکی از مواردی که سبب کاهش قیمت برنج و در نتیجه پائین آمدن درآمد شالیکاران می گردد ، وجود نیمه دانه زیاد است .

رئیس صنایع جهاد کشاورزی مازندران ادامه داد : با اصلاح ساختار شالیکوبی ها و مدرن شدن علاوه بر کاهش درصد شکستگی (نیم دانه) برنج سفید در بسته بندی های مختلف ، بدون خاک و بسیار کیفی تر مستقیم آماده عرضه می گردد ، فرایندی که در شالیکوبی های سنتی اصلا وجود ندارد.

موسی نژاد یکی دیگر از مزایای شالیکوبی های مدرن را داشتن خشک کن های استاندارد دانست و گفت : زمان خشک کردن شالی نم دار از 48تا 72 ساعت در شالیکوبی های سنتی به 15ساعت در شالیکوبی های مدرن کاهش یافته است.

وی گفت: از آن جایی که تقریبا صد درصد شالی با کمباین های مخصوص به صورت مکانیزه برداشت می گردد ، اصلاح ساختار بقیه شالیکوبی های مدرن با خشک کن های استاندارد باید سرعت بیابد ، چراکه شالی های نم دار باید در اسرع وقت خشک شوند و در فرایند تبدیل به برنج سفید قرار بگیرند.

این مسئول در عین حال گفت که بر اساس تصمیم شورای کشاورزی مازندران به هیچ عنوان مجوز ساخت و ایجاد صنایع شالیکوبی جدید در استان صادر نخواهد شد و حمایت ها فقط برای نوسازی واحد های موجود است.

مکانیزه شدن برنجکاری

رییس اداره فناوری های مکانیزه جهاد کشاورزی مازندران فرایند مکانیزه شدن برنجکاری در استان را از سال 92 تا کنون را بی نظیر توصیف کرد و گفت: در این مدت بیش از 25 هزار دستگاه تراکتور که پنج هزار دستگاه آن مخصوص شخم وشیار و آب تخت کردن شالیزار است وارد استان شد.

موسی نژاد با اعلام این که دولت برای خرید تراکتور تا 80 درصد قیمت آن تسهیلات پرداخت می نماید، گفت که به همین خاطر هر سال بر تعداد تراکتورهای مخصوص شالیزاری درمازندران اضافه می گردد.

رئیس اداره فناوری های مکانیزه جهاد کشاورزی مازندران با تاکید بر این که شالیکاری در مازندران زنجیره ای شده است و به کارگیری تراکتورهای مخصوص شالیزاری برای کشاورزان یک الزام است، شرح داد: برای نشاء مکانیزه، زمین های شالیزاری باید از حالت باتلاقی خارج شوند و به همین دلیل شالیکاران خود به خود به سمت استفاده از تراکتورهای سبک وزن می فرایند.

وی به ایجاد 130 واحد بانک نشا و به کار گیری حدود سه هزار و 500 دستگاه نشاء طی سال های اخیر در برنجکاری مازندران به عنوان دیگر فراینده مکانیزاسیون کشاورزی در استان اشاره نمود و گفت: سال جاری 100هزار هکتار برابر با حدود نیمی از اراضی شالیزاری استان به دستگاه نشاکاری شدند که این آمار قبل از سال 92 کمتر از 10 درصد بوده است.

موسی نژاد با بیان اینکه از سال 92 تا به امروز بیش از چهار هزار و 500 دستگاه کمباین مخصوص برداشت شالی وارد مازندران شده است، گفت: اکنون حدود 95درصد برداشت ها به صورت مکانیزه انجام می گردد.

وی 70 درصد هزینه تولید برنج را پرداخت دستمزد کارگران در نشاءکاری و درو دانست و گفت: امروز این هزینه ها با مکانیزه شدن از دوش شالیکاران برداشته شده و کاهش یافته است.

سال جاری 215هزارو 300 هکتار از زمین های کشاورزی مازندران زیر کشت برنج رفته است که هم اکنون بخش عمده ای از شالی ها درمرحله ظهور خوشه قرار گرفتند.

مازندران با تولید سالانه 950 هزار تن برنج سفید ،42درصد برنج مورد احتیاج کشور را تامین می نماید.